Marka bir mal veya hizmeti rakiplerinden ayıran, üretici ya da satıcıya ait, rakiplerinden ve benzerlerinden farklılaşmasını sağlayan isim, logo, tasarım, renk bütünü, şekil ya da işaretin tamamıdır. Marka tescilinde ayırt edicilik son derece önemlidir. Bu nedenle daha önce marka tescili yapılmış herhangi bir şey tekrar tescil ettirilememektedir. Marka tescili uygulaması açık bir şekilde kanunlarda belirtilmektedir. 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’ye ilişkin olarak ticaret markası, hizmet markası, ortak marka ve garanti markası olmak üzere 4 farklı marka bulunmaktadır. Ancak tüm markaların türünden bağımsız olarak tescil ettirilerek koruma altına alınması gerekmektedir.
Marka Tescili Ne İşe Yarar?
Marka tescili ile beraber tescil edilen markanın satışını, pazarlamasını ya da tanıtımını sadece markayı tescil ettiren kişi ya da kuruluş yapabilmektedir. Bu noktada markanın kendisi üçüncü tarafların kullanımına karşı korunmuş hale gelmektedir. 556 sayılı kararname aynı zamanda marka tescil sahibine ek korumalarda sağlamaktadır. Bu kapsamda marka tescil kapsamında yer alan ürün veya hizmetin bir benzerini, markanın benzerini, halkın karıştırabileceği şekilde markanın ya da ürünün benzerini tescil ettirmek de yasaktır. Bununla beraber tescil ettirilmiş markanın itibarını kullanarak haksız kazanç ve avantaj elde edileceği düşünülen çeşitli işaretlerin kullanılması da yasaklamaktadır. Tescil sonrasında markanın kendisi hakkında kullanım hakkı lisansı oluşturma, rehin ya da teminat gösterme, başkasına devretme, miras bırakma gibi ek haklar da elde edilmektedir.
Marka Tescili Nasıl Yapılır?
Marka tescili yapmak için Türk Patent Enstitüsü tarafından belirlenmiş olan belgeleri eksiksiz bir biçimde doldurmak gerekmektedir. Marka tescil başvurusu bireysel olarak yapılabildiği gibi bir vekil aracılığı ile de yapılabilmektedir. Belgeler teslim edildikten sonra hemen marka tescili yapılmasa bile tescil için başvurusu yapılmış olan marka koruma altına alınmaktadır. Bu koruma inceleme sürecinde devam etmektedir. Başvuruda eksik belge bulunması durumunda ise bu belgelerin tamamlanması için 2 aylık ek süre tanınmaktadır. Ek süre içerisinde istenen evrakların tamamlanmaması durumunda ise başvuru iptal edilmektedir. Başvurunun doğru bir şekilde yapıldığı durumda ise inceleme sonrasında marka tesciline uygun görüldüğünde Resmi Marka Bülteni’inde yayınlanmaktadır. Tescilin Resmi Marka Bülteni’nde yayınlanması son adım değildir. Yayınlandıktan sonra üçüncü tarafların varsa itirazlarını yapabilmesi için yeni inceleme süreci başlatılır. Başvurunun itiraz edilmediği durumlarda tescil işlemi tamamlanır ve sicil kaydı oluşturulmaktadır. Sicil kaydının oluşturulması sonrasında Marka Tescil Belgesi başvuru sahibine teslim edilmekte ve böylelikle süreç sona ermektedir.
Marka Tescili Süreli Mi?
Marka tescili sonrasında elde edilen haklar süresiz değildir ve bir geçerlilik süresi bulunmaktadır. Marka Tescil Belgesi başvuru sahibine teslim edildikten sonra elde edilen haklar 10 yıl boyunca kullanılabilmektedir. 10 yıllık sürenin sonunda marka sahiplerinin tekrar başvuru yapması gerekmektedir. Başvuru işlemi sona erdikten sonra tekrar 10 yıllığına tescil elde edilmektedir. 10 yıllık süreç sona erdikten sonra tescil işleminin yenilenmesi için marka sahiplerine 6 aylık bir süre tanınmaktadır. Bu süre boyunca koruma devam etmektedir. Ancak 6 ay içerisinde marka yenilemesi yapılmadığı durumlarda marka üzerindeki koruma ortadan kalkmaktadır. Marka tescili konusunda bir diğer dikkat edilmesi gereken durum da tescil edilen markanın kullanımıdır. Tescili takip eden 5 yıl içerisinde tescil edilen marka herhangi bir şekilde kullanılmadığında marka tescili iptal edilmektedir.
Marka Tescili Yapmak Ne Kadar Sürer?
Marka tescili zaman alan bir işlemdir ve bu göz önünde bulundurularak başvuru yapılması gerekmektedir. Başvuru belgeleri eksiksiz bir şekilde bir araya getirildiğinde marka tescil başvurusu yapmak yaklaşık 1 saat sürmektedir. Başvuru yapıldıktan sonra şekilsel inceleme süreci başlamaktadır. Bu süreç yaklaşık 1 – 2 ay kadar sürmektedir. Şekilsel incelemede de bir problem yaşanmadığında hukuki inceleme süreci başlamaktadır ve bu da yaklaşık olarak 3 ay sürmektedir. 3 aylık dönemde tescil başvurusu yapılan marka esas, hukuki ve benzerlik açısından incelenmektedir. Hukuki incelemenin de tamamlanmasından sonra üçüncü tarafların itiraz edebilmesi için başvuru ilan-askı sürecine alınmaktadır. Bu bölümde ise 3 ay boyunca itiraza açık haldedir. 3 ay süresince herhangi bir itiraz gelmediğinde ise belge aşamasına geçilmektedir. Marka Tescil Belgesi’nin marka sahibine teslim edilmesiyle sonuçlanan bu süreç de yaklaşık 1 ay almaktadır.
Marka Tescilinin Avantajları Nelerdir?
Marka tescili ile beraber markanın belirtilen kimliği yasalar tarafından koruma altına alınmaktadır. Bu durumda tescil ettirilen marka üçüncü kişi ve kurumlar tarafından herhangi bir şekilde kullanılamamaktadır. Kullanıldığı durumlarda ise hak sahipleri kullanımı dava etme hakkına sahiptir. Bu şekilde markanın avantajını kullanarak kazanç elde etmenin önüne geçildiği gibi aynı zamanda markanın ticari itibarını zedeleyecek durumlar da ortadan kaldırılmaktadır. Marka tescilinin bir diğer avantajı ise internet sitesi için “com.tr” uzantılı alan adının kullanılmasıdır. Hak sahibi olmayan kişiler “com.tr” alan adı ile beraber “org.tr, k12.tr, edu.tr” gibi alan adlarını da alamamaktadır.
