HTTP/3, HTTP protokolü ailesinin kendinden önce yer alan HTTP/1, HTTP/2 ve HTTP over QUIC protokollerinden sonra gelecek olan son üyesi. Hala geliştirilmekte olan protokol Google Chrome, Microsoft Edge, Firefox ve Safari tarafından Nisan 2020 tarihinden beri desteklenme. HTTP standartının üçüncüsü aslında HTTP over QUIC olarak ortaya çıktı ve deneysel protokol olarak UDP tabanlıydı. HTTP over QUIC, HTTP/2’nin potansiyel yeni sürümü olarak görüldü ve Ocak 2020’den itibaren HTTP/3 olarak adlandırıldı. UDP destekli veri transferi sayesinde HTTP/3 daha hızlı yüklenme ve daha fazla güvenlik sunmaktadır. Ancak 2015 yılında çıkan HTTP/2 protokolünün tüm tarayıcıların %80’i tarafından desteklendiğini düşünürsek ve hala bu sürecin ilerlediğini göz önünde bulundurursak HTTP/3 desteğinin öyle bir anda gelmeyeceğini tahmin edebiliriz.
HTTP/3 Nedir?
HTTP/2 protokolünün duyurulmasından 2 yıl sonra, Kasım 2018’de Internet Mühendisliği Görev Gücü (IETF) yeni bir hypertext transfer protocol standart HTTP/3’ü duyurdu ancak bunu yeni baştan yapmadı. Daha hızlı veri transferi yapan, daha güvenli ve daha stabil bağlantılar sağlayan bir tanımlama yaptı. 2012 yılında Google, HTTP/2’nin QUIC (Quick UDP Internet Connections) isimli yeni varisini geliştirmeye başlamıştı ve bir sürü ürününe HTTP over QUIC protokolünü eklemişti. Ancak HTTP/3 günümüzde HTTP/2 ve HTTP over QUIC’in avantajlı yanlarını bir araya getirerek daha hızlı ve stabil veri transferi gerçekleştirmektedir. Yapılan planlamaya göre HTTP/3, TCP tabanlı HTTP/2 ve QUIC ya da UDP tabanlı yaklaşımın yerine gelecektir.
HTTP/3’ü Anlamak
HTTP/3’ü anlamak için ilk olarak QUIC, UDP ve HTTP/2’nin fonksiyonlarını anlamak gerekmektedir. HTTP over QUIC adından da anlaşılabileceği gibi veri transferinde TCP yerine UDP’yi kullanmaktadır. HTTP/2 ise internetin en yaygın transfer protokolü olan TCP’yi kullanmaktadır. TCP, çok seviyeli el sıkışmalar ile bağlantıyı işlemektedir ve veri paketlerini kronolojik olarak göndermektedir. TCP paket başarılı bir şekilde iletene kadar transfere geri dönmek. Transfer ise Acks ile güvenli hale getirilmektedir. HTTP/2 ile beraber internet protokolü ailesi sınırlarına ulaştı ve yeni bir protokol geliştirilemeden veri transferinin hızlandırılması imkansız hale geldi. Google ise kendi transfer protokolü QUIC’i geliştirdi. UDP tabanlı olan QUIC, TCP’nin limitlerini aşmayı başardı. Transfer seviyesinde UDP de TCP gibi çalışsa da alıcı verici doğrulamalarında farklılaşmaktadır. Diğer yayınların bir transferin bitmesine gerek duyulmamaktadır. İstemci ve sunucu arasındaki gidiş geliş ise önemli ölçüde kısaltılmaktadır. Prensipte HTTP transport protokolü aynı kalmaktadır. Aynı şekilde başlık ve body’e sahiptir, cookie ve cache kullanmaktadır. Buradaki fark veri transferinin tipi ve entegre şifrelemenin varlığıdır.
HTTP/3’ün Getirdiği Avantajlar
HTTP/3’ün en büyük avantajı daha hızlı veri transferi, daha düşük yükleme süreleri ve daha stabil bağlantıdır. UDP’ün üzerine inşa edilen HTTP/3, TCP’nin zayıf noktalarını baypas ederek HTTP/2 ve HTTP over QUIC’in bütün avantajlarını kullanmaktadır. HTTP/2 multiplexing ile veri indirimini eş zamanlı bir şekilde yapmasına rağmen hala daha head-of-line kısıtlamasından muzdariptir. Bu dijital darboğazlar ver transferinde paket kaybı olması sonucunda transferin durdurulmasına neden olmaktadır. UDP’nin kullanılması ile beraber HTTP/3 başarılı transfer için beklememekte yükleme yapmaya devam etmektedir. HTTP/3 aynı zamanda bağlantının güvenliği için başlangıç el sıkışmasına ihtiyaç duymamaktadır. Bunun yerine güvenlik sorgularını daha üst seviye TLS katmanından göndermektedir. Şifrelemek direkt olarak transfer protokolü üzerinden gerçekleştirilmektedir. HTTP/3 bağlantı sağlanırken yapılan iki geçişi teke indirerek bağlantı süresini kısaltmaktadır. Ayrıca HTTP/3 ile beraber başarılı indirme işlemi yapmak için IP adreslerine bağlı değildir, bireysel bağlantı kimlikleri ağ değiştirilirken bile kalıcı indirme yapmak mümkün hale gelmektedir. HTTP/3 özellikle daha stabil, daha esnek ve daha hızlı bağlantısıyla mobil kullanıcıların internet deneyimini pozitif hale getirmektedir.
HTTP/3 Nasıl Problemlere Sahip Olabilir?
HTTP/3’e getirilen en büyük eleştiri HTTP/2’den sonra hemen getirilmesidir. Ayrıca UDP bir ağ protokolü olarak görülmektedir. Ek olarak kullanıcılar fayda sağlarken internet servis sağlayıcılar TCP ve TLS’ten UDP ve QUIC’e geçme konusunda birçok zorlukla karşılaşacaktır. Güvenlik doğrulamalarının ve şifrelemenin TLS yerine direkt olarak UDP üzerinden yapılması ve UDP’nin mümkün olduğunca hızlı paket ulaştırması nedeniyle sağlayıcılar veri akışının izlenemeyeceğinden korkmaktadır. İnternet servis sağlayıcılarından getirilen en büyük eleştiri uygulama ve veri güvenliğidir. TCP’nin açık istek – cevap uygulaması nedeniyle güvenilir olarak kabul edilmektedir. Diğer taraftan QUIC birçok adımı kendisi attığı için sağlayıcılar kontrol seçeneklerinin HTTP/3 ile kısıtlanacağından ve veri akışına daha çok malware karışacağından korkmaktadır. Fotoğraf, video ve diğer sosyal medya elementler nedeniyle medya verisinin çeşitlenmesi daha hızlı veri transferine ihtiyaç duyulmasına neden olmaktadır. HTTP/3 ise bu ihtiyacı karşılamaya yönelik geliştirilmektedir.
