2010 yılında Google’ın düzenlediği geliştirici konferansında tanıtılan Google PageSpeed Insights geçtiğimiz 10 yılda internet sitesi sahiplerinin başvurduğu en önemli araçlardan biri haline geldi. Site sahipleri bu araç ile elde ettikleri verileri değerlendirerek sitelerinde değişikler yapıyor. Bu değişiklilerin en büyük önemi ise internet sitesinin ziyaretçilere daha hızlı yüklenmesi. Özellikle PageSpeed ile beraber internet sitelerinin yüklenme hızları SEO çalışmalarında önemli bir yer kaplıyor.
Google PageSpeed Insights Nedir?
Google PageSpeed Insights özünde bir internet sitesinin hem mobil hem de masaüstü cihazlarda yüklenme hızını test etmektedir. Bununla beraber yüklenme hızını olumlu ya da olumsuz olarak etkileyen faktörleri detaylı bir biçimde gösteren araçlar bütünüdür. İnternet sitesinin yüklenip kullanıcının ekranında gösterilmesi sırasında aslında binlerce işlem gerçekleştirilmektedir. Bu işlemlerin hepsi internet sitesinin yüklenmesi olumlu olduğu gibi olumsuz olarak da etkileyebilmektedir. Google yayınladığı araç ile hangi faktörlerin geliştirilmeye açık olduğunu hangilerinin ise düzgün bir biçimde çalıştığını ve olumlu şekilde katkı sağladığını göstermektedir. Site yöneticileri ya da geliştiricileri PageSpeed Insights’ın sağladığı bu verileri kullanarak internet sitesinin daha performanslı hale gelmesine yönelik düzenlemeler yapmaktadır.
Google PageSpeed Insights Ne İşe Yarar?
PageSpeed, internet sitesinin inceleyerek ve sitenin çeşitli performanslarına bakarak bir puanlama üretmektedir. Google’ın açık kaynak kodlu aracı olan Lighthouse sitenin performansını, erişilebilirliğini, SEO performansını ve daha birçok noktayı değerlendirerek bir skor tablosu oluşturmaktadır. Bu puanlamada 90 ve üzeri puanlar iyi olarak kabul edilmektedir. 50 – 90 arası ise iyileştirmeye ihtiyaç duyulduğu anlamına gelmektedir. 50’nin altında ise sitenin performansı kötü olarak değerlendirilmektedir. PageSpeed Insight ile bir alan adı kontrol edildiğinde araç ilk olarak Chrome User Experience Report (CrUX) adı verilen veri setine bakar. Mevcut olan durumlarda da First Contentful Paint (FCP), Largest Contentful Paint (LCP) ve Cumulative Layout Shift (CLS) verilerini sunmaktadır. Bu veriler geliştiriciler ya da performans yöneticileri tarafından kullanılarak site performansı daha iyi hale getirilmektedir.
Google PageSpeed Insights Nasıl Kullanılır?
Google PageSpeed Insight kullanıcılara hem internet sitesi olarak hem de geliştirici aracı olarak sunulmaktadır. PageSpeed’i kullanmak için herhangi bir internet tarayıcısından “https://developers.google.com/speed/pagespeed/insights“ adresine giderek URL sorgulaması yapılabilmektedir. PageSpeed aracı bir de Chromium tabanlı tarayıcılardan da kullanılabilmektedir. Google tarafından geliştirilen açık kaynaklı Chromium altyapısına sahip tarayıcıların geliştirici araçlarının içerisinde PageSpeed yer almaktadır. Tarayıcıdan bu aracı kullanabilmek için ilk olarak Ayarlar bölümünden geliştirici araçlarını aktif hale getirmek gerekmektedir. Tarayıcılarda bu işlem sadece sekmede açık olan sitede gerçekleştirilmektedir. Siteyi açtıktan sonra sağ tıklayarak “Öğeyi İncele” seçeceğine tıklandığında geliştirici ayarları açılmaktadır. Birçok tarayıcıda bu işlem F12 tuşuyla da yapılabilmektedir. Burada bulunan geliştirici araçları menüsünden Lighthouse sekmesine tıklamak yeterli olmaktadır. Tarayıcıdaki Lighthouse bölümünden sitenin değerlendirileceği kategoriler ve inceleme yapılacak cihaz seçilebilmektedir. Bu seçimler yapıldıktan sonra “Rapor Oluştur“ butonuna tıklamak yeterli olmaktadır. Değerlendirme tamamlandıktan sonra PageSpeed Insights raporu ekrana gelmektedir.
Google PageSpeed Insights Neden Kullanılır?
PageSpeed’in başlıca kulanım amacı internet sitesinin mobil ve masaüstü cihazlardaki performansı hakkında bilgi almaktır. Rapor sonucunda elde edilen veriler sayesinde sitede iyileştirmeler yaparak daha hızlı yüklenmesi sağlanabilmektedir. Özellikle mobil sitelerin yüklenme süresi üç saniyeyi geçtiğinde ziyaretçilerin %70’i gibi büyük bir kısmı siteyi ziyaret etmekten vazgeçmektedir. Üstelik bu ziyaretçilerin tekrar siteye gelmesi daha zor hale gelmektedir. Bununla beraber 2018 yılında Google’ın yayınladığı Speed Update ile hem Google Arama bölümünde hem de reklamlarda sitenin mobil cihazlarda yüklenme hızı direkt olarak belirleyici etmenlerden birisi haline geldi. Buna ek olarak 2020 yılının Mayıs ayında gelen güncelleme de SEO sıralamasında önemli değişiklikler yapıldı. Bu değişiklikle sayfanın kullanıcı deneyimi etmeni de eklendi. Mobil uyumluluk, HTTPS desteği, güvenli ziyaret ve Core Web Vitals sonuçları sitenin SEO performansını etkiler hale geldi. Yapılan değişiklik her ne kadar PageSpeed ile alakalı durmasa da Core Web Vitals tüm PageSpeed değerlendirmesi içinde %55 ağırlığa sahip ve bu nedenle oldukça önemli.
Google PageSpeed Insights Verileri ile Ne Yapılabilir?
PageSpeed Insights internet sitesinin farklı yönlerini test etmektedir ve bunun sonucunda bir rapor oluşturmaktadır. Bu rapor temelinde internet sitesinin geç yüklenmesine neden olan problemlere işaret etmektedir. PageSpeed verileri ile sitenin aksayan ve performansını olumsuz etkileyen yönler belirleyerek bunların iyileştirilmesi yapılmaktadır. Özellikle sitenin arkaplanında gecikmeye neden olabilecek birçok şey bulunmaktadır. PageSpeed ile bu problemlerin nerede olduğu ve neden kaynaklandığı tespit edilmektedir. PageSpeed aynı zamanda gecikmeye neden olan durumların nasıl giderilebileceğine dair küçük tüyolar da vermektedir. Bu tüyolardaki adımları uygulayarak sitenin yüklenme hızını arttırmak daha kolay hale gelmektedir.
Google PageSpeed Insights Temel Özellikleri Nedir?
PageSpeed Insights’ın en temek özelliği aslında internet sitenin performans optimizasyonunun nasıl yapılması gerektiğini, nerelerde problem olduğunu, nerelerin geliştirilmeye açık olduğu ve hangi bölümlerde problem olmadığını gösteren bir araç olmasıdır. Yapılan test sonucunda oluşturulan rapor aslında internet sitesinin yüklenme süresi, veri paketi büyüklüğü ve yapılan istek sayısının bir sonucudur. Test öncesinde hangi optimizasyon kuralının uygulandığına göre filtreleme yapılabilmektedir. Bu filtre Stylesheet optimizasyonu, Javascript dosyalarının optimizasyonu, görsel optimizasyonu, HTML optimizasyonu ve aktivite filtrelerinin takibi olmak üzere beş ana kategoriye ayrılmaktadır. İyileştirilebilecek her etmen kendisine ait kategorinin altında gösterilmektedir.
