Günümüz teknolojisi ile beraber hayatımıza CMS, SEO, CRM, CDN ya da SERP gibi çeşitli kısaltmalar girdi. Bunların her ne kadar hepsi de önemli teknolojiler olsa da kısaca CMS olarak bilinen içerik yönetim sistemi günümüzdeki internet sitelerinin yarısından fazlasında çalışmaktadır. İçerik yönetim sistemlerinin bir diğer önemi de çok fazla teknik altyapısı ya da kaynağı olmayan kişiler de kolay ve hızlı bir şekilde internet sitesi yapabilmesidir. Günümüzde içerik yönetim sistemleri sayesinde tek bir komut ya da kod dahi bilmeden internet sitesi açabilmek ve bu siteyi çalışır tutabilmek mümkün olmaktadır. CMS ile kullanıcı dostu bir arayüz ile içerik üretmek, yönetmek, paylaşmak ya da değiştirmek oldukça kolaydır. Kod yazmak yerine temalar ya da eklentiler kullanmak birçok problemde çözüm olmaktadır.
CMS Nasıl Çalışır?
CMS nasıl çalıştığını anlamak için ilk olarak sıfırdan bir internet sitesi yapmanın nasıl olduğunu almanak gerekmektedir. Basit bir internet sitesinin yazıları, görselleri, menüleri ve diğer kısımları için HTML ile başlanır.Daha sonra bu elementlere benzersiz bir görünüm vermek için CSS düzenlenir. Son olarak biraz özellik eklemek için javaScript kodlaması yapılamaktadır. Daha sonra bu HTML dosyası sunucuya yüklenir ve veritabanında saklanır. Ancak en küçük bir değişiklik yapılacağında dahi bu HTML dosyasını indirip değiştirip ve tekrar yüklemek gerekmektedir ancak bunu yaparken sitenin diğer taraflarına zarar vermemek gerekmektedir. CMS ise tüm bu işlerin birkaç dakika içerisinde yapılmasına olanak sağlamaktadır.
CMS Nasıl Kullanılır?
CMS’in özünde içerik yönetim uygulaması ve içerik iletim uygulaması olmak üzere iki önemli nokta bulunmaktadır. Bu uygulamalar bir araya geldiğinde tüm kodlamayı, veritabanı sorgulamasını ve arkada çalışan yapıyı düzenlemektedir. Kullanıcılar ise sitenin sadece ön yüzü ile ilgilenmektedir. Boş bir HTML sayfası ile başlamak yerine direkt olarak içerikleri, butonları ya da metin kutularını sürükleyip bırakmak sitenin çok daha hızlı bir şekilde oluşmasını sağlamaktadır. Sitede link yapısı değiştirme ya da eklenti kurma gibi yönetici panelinden yapılan işlemlerde içerik yönetim aracı olan CMA devreye girmektedir. Bu işlemler tamamlandığında ise içerik iletim uygulaması CDA bütün bu değişiklikleri kullanıcıya göstermektedir. Kısacası bir yazı yayınlamak istediğinizde bu yazıyı sunucuya yüklemek yerine içerik yönetim sisteminden “Yayınla” butonuna basmak yeterlidir.
Hangi CMS’i Kullanmalısınız?
Günümüzde çok popüler açık kaynak kodlu CMS platformları bulunmaktadır. Bunların başında ise WordPress, Joomla ve Drupal gibi seçenekler gelmektedir. Her platformun kendine has özellikleri, farklıları ve doğal olarak bu farklılıklardan doğan avantajları ve dezavantajları yer almaktadır. Bu nendenle CMS seçimi yapmadan önce ihtiyaçları belirlemek ve ona göre bir seçim yapmak gerekmektedir.
Kolay Kullanım
İnsanların aklına içerik yönetim sistemi denildiğinde sayfaların yaratılması, silinmesi, düzenlenmesi ya da organize edilmesi gelmektedir ancak bir CMS bundan çok daha fazlasını yapmaktadır. Örneğin kullanıcılar sayfaların hiyerarşisini düzenleyebilmeli ve bundan sonraki sayfalar belirlenen hiyerarşiye göre otomatik olarak yerleştirilebilmelidir.
Editör
Editor en önemli noktalardan bir tanesidir. Popüler CMS platformlarının genelinde WYSIWYG editör bulunmaktadır. Editör aynı zamanda sistem içerisinde en çok kullanılan özelliktir. Ayrıca içerik yükeyiciye renk ve font gibi basit format seçenekleri sunmaktadır. Editör en sık kullanılan özellik olacağı için aynı zamanda kullanıcılara en geniş özgürlükleri sunan editör olmalıdır.
Varlık Yönetimi
Bazı CMS platformları görsellerin ve diğer dosyaların yönetimini çok kötü bir şekide yapmaktadır. Kötü erişilen ve kullanışı zor olan özellikler aynı zamanda kullanıcıların da korkmasına neden olmaktadır. Ayrıca bu noktada görseller de çeşitli problemler çıkarabilmektedir. Seçilecek olan CMS’in mutlaka görsellere <alt> bilgisi eklemeye yaran bir alanlarının olduğundan emin olmak gerekmektedir. Bunun yanı sıra kırpma, yeniden boyutlandırma ya da döndürme gibi basit görsel araçlarının da olması önemli bir avantaj sağlamaktadır. Varlık yönetimi sadece görseller ile alakalı değildir. Bunun yanı sıra Word dosyaları, PDF dosyaları gibi diğer dosya türleri de kolay düzenlenebilir ya da paylaşılabilir olmalıdır.
Özelleştirilebilirlik
İçerik sunumunun şekli teknolojiye bağlı olmamalıdır. Ancak birçok web tasarımcısı ve CSS geliştirici en iyi yöntemleri kullanmamaktadır. Bu da sitenin kullanılabilir olmaktan uzak olmasına sebebiyet vermektedir. CMS’in içeriği aldığı ve kullanıcıya sunduğu kısımda site sahiplerine esneklik sunması gerekmektedir. Mesela etkinlikler bölümüne takvim koymak, yayınlanan yazıların ters kronolojik şekilde gösterilebilmesi bunlardan bir tanesidir. Bir CMS’in iyi ya da kötü olduğunu gösteren nokta ne kadar özelleştirilebilir olduğudur. Bu alanda kötü olan CMS platformlarını kullanan siteler birbirine benzemektedir. Diğer sitelerin arasında kaybolmamak ve ziyaretçilere farklı bir şey gösterebilmek için CMS seçimi son derece önemlidir.
Güvenlik
İçerik yönetim sistemleri, siber saldırganlar için en büyük hedeflerden bir tanesidir. Çok popüler olanlar da bile önemli güvenlik açıkları meydana gelmektedir. Bu nedenle CMS seçimi yapmadan önce güvenlik araştırması yapmak ve içerik yönetim sistemlerinin geçmişte maruz kaldığı siber saldırılara bakmak gereklidir. Platformun güvenliği kadar eklentilerin güvenliği, güncellenmesi gibi diğer seçenekler de göz önünde bulundurulmalıdır.
