WHM / cPanel ‘de Mail Çıkış IP Adresi Nasıl Değiştirilir?
Günümüzde bir sunucuya erişmiş olan hemen hemen herkes kara listeye alınmış IP adresleri ile ilgili problemler yaşamıştır. Özellikle bir IP adresinin birden fazla hesap ile paylaşıldığı durumlarda yani aynı sunucuyu kullanan tüm sunucularda bu durum daha beter hale gelmektedir. Paylaşımlı sunucularda başka kullanıcılar yüzünden meydana gelen durum diğer tüm kullanıcıları etkilemektedir. Bu problemin çözümü ise mail çıkış IP adresini değiştirmektedir. WHM / cPanel kontrol panellerinde bu işlemi yapmak oldukça basittir. Ayrıca dedicated, VPS ya da Cloud kullanan kullanıcılar da ikinci IP adresine sahip olabilir ve mail gönderimi için bu IP adresini kullanabilir. Mail çıkış IP adresi varsayılan olarak sunucunun ana IPv4 adresidir. Gönderilen maillerin Spam kutusuna düşmesinin önüne geçmek için sunucunun hostname DNS cevabı ile eşleşen Exim’in çıkış IP adresini reverse DNS (rDNS) girisini doğrulamak yeterli olmaktadır. Bu adımları yapabilmek için sunucuda root seviyesi izinlere ihtiyaç duyulmaktadır. cPanel ve WHM, Exim’in çıkış IP adreslerinin varsayılan ayarlarını değiştirmek için iki yöntem sunmaktadır.
IPv4 Çıkış Adresi İçin Otomatik Ayarlama
Her bir alan adının varsayılan IPv4 adresini Exim çıkış mailine otomatik olarak ayarlamak için ilk önce ilgili alan adının her IPv4 adresi için rDNS’i değiştirmek gerekmektedir. Ancak rDNS ayarlarının yanlış yapılması durumunda mail sunucunular bu sunucudan gelen mailleri reddedecektir. Hesabın gönderilen mail için varsayılan IP adresi WHM’de Exim Confuguration Manager arayüzünden seçilmektedir. Bunun için kullanıcıların WHM’e giriş yaptıktan sonra Service Configuration bölümünden Exim Configuration Manager ayarlarına girmesi gerekmektedir. Bu ayarlar belirlendiğinde cPanel / WHM, Exim ayarları için otomatik olarak “/usr/local/cpanel/scripts/updateuserdomain” scriptini kullanır ve “/etc/mailhelo” ve “/etc/mailips” scriptlerinde yapılan manuel değişiklikleri siler.
IPv4 Çıkış Adresini Manuel Ayarlama
Mail çıkış IP adresi otomatik olduğu gibi elle de değiştirilebilmektedir. Ancak bu günlük kullanıcılar için karmaşık bir işlem olabilmektedir ve teknik altyapısı olan kişilerin bu ayarlarda değişiklik yapması tavsiye edilmektedir. Exim ayar dosyalarında değişiklik yapabilmek için kullanıcıların root seviyesi izinlere sahip olması gerekmektedir. Kullanıcıların özel Exim ayarı yapabilmesi için ilk olarak bunu WHM’in Exim Configuration Manager arayüzünde yer alan Basic Editor kısmından aktif hale getirmesi gerekmektedir. WHM’e giriş yaptıktan sonra Service Configuration bölümünden Exim Configuration Manager kısmına girdikten sonra çıkış SMTP HELO için “/etc/mailhelo” ve çıkış SMTP bağlantıları için de “/etc/mailips/“ bölümünü aktif ediyoruz. Çıkış SMTP HELO ayarı için “/etc/mailhelo” ayarını pasif hale getirmek daha öncede “/etc/mailhelo” dosyasında yapılan değişiklikleri geri almaktadır. Benzer bir şekilde çıkış SMTP bağlantı ayarları için “/etc/mailips/“ ayarlarını değiştirmek “/etc/mailips/“ dosyasındaki değişiklikleri geri almaktadır. Değiştirilecek olan IP adresi cPanel’in ana IP adreslerinden birisi değilse bu durumda kullanıcının e-mail adresinin SPF kaydını güncellemesi gerekmektedir. Bunun işlem cPanel’in Email Deliverability bölümünden yapılmaktadır. cPanel’e giriş yaptıktan sonra Email başlığı altında Email Deliverability bölümü bulunmaktadır.
Mailhelo Dosyası
Mail sunucusu ve istemci arasındaki iletişimi başlatan HEL0 komutu için Exim ayarları “/etc/mailhelo/“ dosyasında saklanmaktadır. Bu dosya hangi alan adının HEL0 komutu göndereceğini belirler. Herhangi bir metin editörü aşağıdaki örnek “/etc/mailhelo” dosyasını oluşturmak için yeterlidir.
example.com: example.com
sub.example.com: example.com
example.net: example.net
addon.example.net: example.net
*: hostname.example.com
Mailips Dosyası
Hangi alan adının mail göndereceği IP adresinin kontrolünü “/etc/mailips” dosyası yapmaktadır. Benzer bir şekilde aşağıdaki örnek “/etc/mailips” dosyasını oluşturmak için herhangi bir metin editörü kullanılabilmektedir.
example.com: 192.0.2.0
sub.example.com: 192.0.2.1
example.net: 192.0.2.2
addon.example.net: 192.0.2.3
*: 192.0.2.4
Yukarıda yer alan örnekte sistem bu dosyada olmayan alan adlarının çıkış mailleri için asteriks (*) girdisini kullanmaktadır. Bu durumda sunucunun ana paylaşılan IPv4 adresidir. “/etc/mailhelo” dosyasının uygun alan adını kullandığından emin olduktan sonra bu değere farklı bir IP adres atamak mümkündür. Bu adresin sadece herkese açık IP adresi olması gerekmektedir. Ayrıca birden fazla IP adresi virgüllerle değil noktalı virgüllerle ayrılmalıdır.
NAT ve IPv4
Kısaca NAT olarak bilinen Network Address Translation, özel IPv4 adresini, açık IPv4 adresine çevirmektedir. Bu süreç sayesinde az sayıdaki IPv4 IP adresi korunmaktadır. Exim, sunucunun ana IPv4 adresinden mail göndermektedir. Exim servisinin ayarlarını yaparken açık olan NAT’ın IPv4 adresini değil özel IP adresini kullanmak gerekmektedir.
example.com: 192.168.0.2
sub.example.com: 192.168.0.2
example.net: 192.168.0.3
addon.example.net: 192.168.0.3
*: 192.168.0.1
Burada sadece NAT sisteminde yer alan özel IPv4 adresini kullanmak gerekmektedir. Bu kısımda da birden fazla IPv4 adresi kullanılacaksa bu adresler virgülle değil noktalı virgülle ayrılmalıdır.
IPv6
Çok sayıda IPv6 adresi mevcut olması nedeniyle NAT teknolojisi kullanılmamaktadır. Aşağıdaki gibi bir örnek kullanılarak “/etc/mailips” dosyası düzenlenerek mail çıkış IP adresi değiştirilebilmektedir.
example.com: 2001:db8:3c4d:15::7334
sub.example.com: 2001:db8:3c4d:15::7334
example.net: 2001:db8:3c4d:15::7334
addon.example.net: 2001:db8:3c4d:15::7334
*: 2001:db8:3c4d:15::7334
Burada da benzer bir şekilde açık IPv6 adreslerinin kullanılması gerekmektedir ve çok sayıda IPv6 adresi virgülle değil noktalı virgülle ayrılmalıdır.